ROGOWO [w]: Dawne Budownictwo Folwarczne „Majątki Wielkopolskie” T. I Powiat Gostyński
Red. Naukowa serii doc. dr hab. Jan Skuratowicz
Wyd. Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno – Spożywczego w Szreniawie, strona 133.

Pierwsza historyczna informacja o wsi pochodzi z 1407 r., kiedy to R. należało do możnego rodu Awdańców. Na pocz. XVI w. stanowiło własność rodziny Pampowskich (Pępowskich), a od ok. 2 ćw. XVI w., Czackich. W 1622 r. właścicielką Rogowa była Elżbieta Bojanowska, a w końcu XVIII w. – pułkownik Andrzej Twardowski, po nim Mateusz Błociszewski konfederata barski.

Ok. 1794 r. wzmiankowany dzierżawca R. Cieśliński. Następnie R. należało do rodziny Kwiatkowskich. Od 1862 r. właścicielem dóbr był Piotr Albrecht Humblot, po którym w 1898 r. odziedziczyła je jego córka (?) Lertha Magnus z d. Humblot, a wkrótce Paul Magnus z Berlina.

W 1924 roku majątek przeszedł na własność Skarbu Państwa, od którego w tym samym roku zakupił go Remigiusz Grocholski z Grudziądza.

W latach 80 – tych XIX w. na terenie majątku znajdowały się 4 domy, w których mieszkało 125 osób. W 1881 r. powierzchnia dóbr wynosiła 321 ha, z czego 221.5 zajmowały pola, 26.22 ha łąki, 50.9 lasy, 9.11 pastwiska. W 1913 roku było tu 35 koni, 111 krów, 163 świnie. W 1926 r.

w Rogowie znajdowała się mleczarnia elektryczna i młyn. Gospodarstwo prowadziło także hodowlę ryb. Założenie pałacowe znajduje się w pn. części wsi R., po zach. Stronie drogi Niepart – Krobia i składa się z części rezydencjonalnej oraz z zespołu folwarcznego.

ZESPÓŁ REZYDENCJONALNY – złożony z pałacu i parku zajmuje zach. Część założenia.

PAŁAC wzniesiony na pocz. XX wieku na miejscu starszego dworu, widocznego na mapie z końca XIX w. Forma pałacu i elementy zdobnicze sięgają do późnego baroku, klasycyzmu i secesji. Budynek zwrócony fasadą na zach., murowany z cegły, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem czterospadkowym z belwederem na środku kalenicy. Wzniesiony na planie prostokątna. Od strony pn. znajduje się niższa przybudówka, mieszcząca wejście do pałacu. Elewacje tynkowane, ozdobione płycinami i pilastrami; wsch. Z dwoma płytkimi ryzalitami, dużym tarasem i balkonem na piętrze.

PARK krajobrazowy o pow. 3,9 ha pochodzi z XIX wieku.

ZESPÓŁ FOLWARCZNY połączony jest płynnie z częścią rezydencjonalną (fragment parku z pałacem otoczony jest z trzech stron budynkami gospodarczymi). Po wsch. Stronie podwórza gospodarczego rozciągają się stawy rybne. Główny wjazd na podwórze usytuowany był niegdyś pośrodku pierzei wsch., drugi zaś w narożu pn. – wsch. Obecnie wjazd znajduje się pośrodku pierzei pd. W pierzei pn. dziedzińca wznosi się piętrowy dom z 1899 r. (data na elewacji), prawdopodobnie dawna kancelaria i mieszkanie rządcy. W latach 70 – tych dostawiono do niego nowy budynek mieszkalny na miejscu starego budynku gospodarczego. Wsch. ścianę dziedzińca wypełniają dwa budynki (obecnie owczarnie), połączone niższym obiektem. W pd. Pierzei usytuowano trzykondygnacyjny spichlerz, częściowo przebudowany; po jego zach. Stronie znajduje się stajnia, będąca jedynym, zachowanym bez większych zmian budynkiem folwarku w R.

STAJNIA wzniesiona ok. 1900 r., murowana z cegły, na kamiennej podmurówce, jednokondygnacyjna z użytkowym poddaszem, z więźbą dachową płatwiowo – kleszczową i dachem dwuspadowym o niskim nachyleniu połaci. Zbudowana na planie prostokąta, z wnętrzem podzielonym na trzy pomieszczenia. Elewacje ceglane, z zamkniętymi odcinkowo otworami, podzielone gzymsem kordonowym.